برای دفاع از زنان خبرنگار در افغانستان برای دفاع از زنان خبرنگار در افغانستان
بلخ
۲۸ دلو ۱۳۹۹ و ۱۶ فبروری ۲۰۲۱
ولایت بلخ به عنوان یکی از ولایات درجه اول در کشور، فضای نسبتاً مناسب برای فعالیت رسانه‌ها دارد، اما افزایش ناامنی، شیوع بیماری کرونا و عدم حمایت مالی رسانه‌ها از سوی حکومت و نهادهای بین المللی سبب شده که دستکم ۵ رسانه دیداری و شنیداری در جریان سال ۱۳۹۹ در این ولایت از فعالیت باز بماند و این چالش سبب بیکاری ۲۵ تن از خبرنگار زن در این رسانه ها شده است.
سلسله امان زاده یکی از خبرنگار در بلخ بود که از سه سال به اینسو در کشور ترکیه به سر می‌برد، می گوید که وضعیت امنیتی، سیاسی و اجتماعی کشور را از طریق برخی رسانه‌های بین‌المللی و شبکه‌های اجتماعی دنبال می کند.
او می‌گوید:« با درنظرداشت شرایط امنیتی کشور که هر روز در حال بدتر شدن است زنان افغان جسارت می کنند و در صحنه ظاهر می شوند و اجازه نمی‌دهند که هیچ فرد یا گروهی حقوق شان را پامال کنند».
خانم امانزاده می‌افزاید:«میدانم خبرنگاران زن شرایط کاری خوبی در کشور ندارند، مزد کاری‌شان در برابر زحماتی که می‌کشند ناچیز است، ولی صرف برای اینکه صدای عدالت خواهی زنان خاموش نشود استقامت می کنند».
خانم امان زاده به عنوان بانویی که چندین سال با رسانه‌ها کار کرده خواهان فراهم شدن فرصت‌ها و امتیازات بیشتر برای زنان خبرنگار و مصوونیت جانی آنان است.
او به عنوان آخرین سخن، گفت:«امیدوارم من هم روزی بتوانم به افغانستان بازگردم و در کنار سایر خبرنگاران زن برای اطلاع رسانی و عدالت خواهی برزمم».
از سوی هم مرسل یکی دیگر از خبرنگارانی است که مدت ها در بلخ فعالیت رسانه ای داشت و اکنون در خارج از کشور به سر می‌برد.
خانم مرسل می گوید که در حال حاضر شرایط زندگی در بیرون از افغانستان برایش مناسب تر است زیرا در سایه امنیت و با آرامش روحی و روانی بسر می برد.
عدم دسترسی آسان و سریع به اطلاعات، چالشهای امنیتی، نبود برنامههای حمایتی و مشکلات اقتصادی از مشکلاتی است که خانم ساعی به آن اشاره می کند.
همزمان با این مبینه ساعی، مسوول دفتر نی (حمایت کننده رسانه های آزاد افغانستان) در زون شمال می گوید وضعیت رسانه‌ها در پنج سال اخیر متفاوت بوده، مگر طی این سال ها مشکلات مالی همواره دامنگیر برخی رسانه ها بوده که این چالش مشکلات مالی خبرنگاران را نیز به بار آورده است.
خانم ساعی، گفت:« در سال های اخیر حتا شاهد نشر یک گزارش تحقیقی نبوده ایم، زیرا فضای مناسب نبوده و ظرفیت سازی کمتر صورت گرفته است».
او افزود، بسته شدن ۵ رسانه در جریان سه سال اخیر سبب شده تا ۲۵ خبرنگار زن بیکار و به تعداد ۲۰ تن از روزنامه نگاران دیگر زن از یک رسانه به رسانه ای دیگری انتخاب کار و وظیفه رسانه ای داشته باشند.
به گفته او تعدادی از کارمندان رسانهای به دلیل ناامنی یا نبود شرایط کاری مناسب به بیرون از افغانستان سفر نمودهاند و شمار دیگر به دلیل امتیاز اندک کار رسانه ای به کارهای غیر رسانهای روی آورد اند.
در این حال بشیر انصاری مسوول کمیته مصوونیت خبرنگاران در زون شمال به این باور است که شرایط دشوار کاری سبب شده که برخی خبرنگاران، دست به خودسانسوری بزنند. به گفته او وضعیت رسانه‌ها در پنج سال اخیر دچار نوسان بوده است.
آقای انصاری می گوید:«سال 2020 میلادی برای مطبوعات خیلی پرچالش و خطرناک بود، قتل‌های هدفمند بر نگرانی صنف مطبوعات در شمال افزوده و شماری نیز برای ادامه فعالیت دهای رسانه ای شان دلهره پیدا کرده اند.
وی تصریح کرد که تعدادی از خبرنگاران زن با گسترش ناامنی و تهدید علیه خبرنگاران ترک مسلک کرده اند که قطعاً ترک هر کدام شان ضربه بزرگی به آزادی بیان و آزادی رسانه‌ها به خصوص جایگاه زنان روزنامه نگار محسوب می شود».
ضعف اقتصاد رسانه‌ها، بلند بودن بهای برق مصرفی رسانه‌ها و بی‌نتیجه ماندن گفتگوهای صلح از دیگر مواردی است که به گفته بشیر انصاری بر وضعیت کاری رسانه‌ها در بلخ تأثیر منفی داشته است.
قابل ذکر است که در شرایط کنونی نیاز است تا دولت برای رفع این همه مشکلات تلاش های جدی خود را نموده و وزارت اطلاعات و فرهنگ که مسوول همه فعالیت های خبرنگاران و در مجموع نهادهای رسانه ای می باشد، برای پیشرفت فعالیت های رسانه ای توجه لازم و مسوولانه نماید.
گزارش: انوشه انصاری
تصحیح: مرکز حمایت از زنان ژورنالیست در افغانستان
